POERIM

Graag willen we jullie nog even deelgenoot maken van het komende Poerimfeest, ook wel lotenfeest genoemd. Iedereen is druk bezig met de voorbereidingen voor Poerim, een Joods voorjaarfeest. De winkels hangen vol versierselen, maskers en verkleedkleren, voornamelijk voor de kinderen. De kinderen gaan een paar dagen verkleed naar school. Het heeft wel iets van carnaval. Je ziet koninginnen, engelen, clowns, superhelden enz. Je komt ze op straat allemaal tegen. We kwamen o.a. een meisje tegen, die als boomstam was verkleed. Erg mooi. Het eigenlijke Poerimfeest begint op zondag 12 maart en duurt 2 dagen. Poerim kun je vinden in het boek Ester 9: 20-23. De geschiedenis van koningin Ester, haar oom Mordechai en de minister Haman. Het kwam erop neer dat Haman al voorbereidingen had getroffen om Mordechai en alle Joden te doden. Dat heeft koningin Ester weten te voorkomen. Als het verhaal van koningin Ester, Mordechai en Haman wordt verteld, dan gaat men bij het horen van de naan Haman veel lawaai maken o.a. met ratels. Een lawaai van jewelste.

DE MENSEN

Zoals wij al eerder schreven, is het hier een smeltkroes van culturen, d.w.z. Joden uit vele landen die in het verleden o.a. door alija naar Israel zijn gekomen. Hetgeen betekent dat diverse culturen hier samenleven. Maar ze hebben een ding gemeen dat ze allen Jood zijn. Het is duidelijk een bindende factor! Wij zien het dagelijks aan onze 70 oude mensen, die naar de day care komen. Ze komen o.a. uit Frankrijk, Roemenie, Marokko, Duitsland, Spanje en Rusland. Allen met hun eigen verleden. Soms willen ze daar iets over vertellen, maar de communicatie blijft gebrekkig. Met een Duitse en enkele Franse vrouwen hebben we een leuke communicatie in het Duits en Frans. Ze genieten ervan dat je in hun taal spreekt. Het valt ons op dat ze zeer zelfstandig zijn, soms niet geholpen willen worden, hoe moeizaam het lopen ook gaat. Vaak met looprekje met die vernuftige tennisballen, stok of vierpoot. Met het uitdelen van het eten, laten ze van zich horen. Ze zijn vaak ongeduldig, pakken alvast daisa en lechum van de kar voor zichzelf. Ook wordt ons duidelijk gemaakt dat bij het inschenken van koffie en thee de glazen wel tot de rand toe gevuld moeten worden. Dit is een vorm van overleven! Wel laten ze ons weten dat ze dankbaar zijn dat wij uit Nederland hier komen helpen. Dat maakt ons blij. Doorgaans zien ze er verzorgd uit de vrouwen met kettingen, oorbellen, sjaaltjes en heel bijzonder met paars, blauw, rood of rose gelakte nagels en vaak met te grote gymschoenen aan. Op de eerste dag van iedere maand worden de jarigen in het zonnetje gezet met een bloemenkransje op het hoofd, ook de mannen. Soms zijn er ook kinderen van de jarigen aanwezig. Er wordt een korte toespraak gehouden en er is natuurlijk muziek, zang en uiteraard dans. In onze orthodoxe wijk zien we voornamelijk zwarte kleding. De kindertjes zijn schattig om te zien. De kleine meisjes hebben zwarte plissee rokjes, zwarte maillots en zwarte schoentjes aan en de jongetjes gaan ook meestal in het zwart. Een zwart keppeltje en al beginnende pijpekrulletjes. Ook hebben ze touwtjes aan de broek. We hebben het even opgezocht en de touwtjes worden hier tsietsiet genoemd. Jullie kunnen het lezen in het bijbelboek Numeri 15: 37- 41. Vers 40 sprak ons in het bijzonder aan, daar lezen we: “ Ze zullen jullie helpen om aan al Mijn geboden te denken en die na te leven en jullie God toegewijd te blijven.” Bovendien dragen zij ook dikwijls een brilletje, soms al met twee jaar. Het valt ons op de de kinderen al zo zelfstandig zijn. Ze doen alleen boodschappen, duwen de wandelwagen met broertje of zusje, terwijl ze zelf nog zo klein zijn! Je ziet de kindertjes vaak hand in hand lopen. Meisjes bij meisjes en jongetjes bij jongetjes. Dit is ons laatste blog en wij gaan hand in hand weer naar Nederland!

Ps. Dit is onze laatste blog en wij komen hand in hand naar Nederland!!

Jerusalem, de stad

Jerusalem, de hoofdstad van Israel al sinds koning David. Een stad met een lange rijke geschiedenis en een stad van oorlogen en verwoestingen. Van vallen en opstaan. Het is ook een omstreden stad. De Islam claimt in ieder geval Oost Jerusalem. Echter het heeft een beloofde gouden toekomst! Er zal nog veel gebeuren, voordat deze toekomst werkelijkheid wordt. Maar het gaat gebeuren! Nu in 2017 is duidelijk te zien dat het bezig is met het herstel. Er wordt overal en veel gebouwd. Het bijndere is dat er gebouwd wordt met de Jerusalemsteen, een grote ruwe wit bruinachtige steen. Prachtig om te zien. Als de zon hier ondergaat, is het een sprookjesachtig gezicht. Jullie kunnen het duidelijk zien op de foto's. Het is een energieke, bruisende stad met een smeltkroes van vele culturen, duidelijk zichtbaar op straat. Het is ook een stad van op en neer d.w.z. of je loopt naar boven of naar beneden. Er is weinig vlak . Heel bijzonder. We zijn een aantal keren lopend ( zo'n 3 kwartier straat op, straat af, dus veel in beweging, goed voor de gezondheid ) naar de oude stad gegaan, die op de een of andere manier blijft trekken. Zo heb je de Jaffastraat, nabij de oude stad. Het is een echte winkelstraat met veel terrasjes buiten. Zeker wanneer het mooi weer is en dat was het hier de laatste dagen, is het gezellig druk. Er rijdt geen verkeer, alleen de tram, die sinds kort in Jerusalem rijdt. Inmiddels hebben we de bus ontdekt. Even rust voor de beentjes, hoewel we meestal moeten staan vanwege de drukte. Voor bijna 6 shekel ( 1,50 euro) kan je door Jerusalem rijden. Het is altijd overvol in de bus met o.a. veel kinderwagens, maar hij brengt je door heel Jerusalem. Je ziet bijbel lezende en luidkeels gebeden proclamerende Joden op straat. Het is alsof God's Geest door Jerusalem ademt! We zijn met Bart Repko over de muur van de oude stad gelopen. Bart Repko, een bewogen Nederlander, die 11 jaar geleden zo geraakt is door Jesaja 62: 6-7 " Jerusalem, Ik heb wachters op je muren gezet, die nooit zullen zwijgen, dag noch nacht. Jullie die een beroep doen op de Heer gun jezelf geen rust en gun hem evenmin rust totdat Hij Jerusalem weer heeft gegrondvest en haar roem op aarde heeft bevestigd." en sindsdien iedere dag, behalve Shabbat, met belangstellenden uit diverse landen proclamerend over de muur loopt met als belangrijkste thema " Jerusalem, de Stad" Never be silent!

BELEVENISSEN

De Franse Madame

Wij waren druk met het afruimen van het middageten en daar stond nog een vol bord eten! "Wat doen we daarmee??" Het was inmiddels koud geworden, dus we dachten weggooien in de afvalbak. Hevig ontdaan in haar lange roze onderbroek kwam de Frans sprekende vrouw terug. Ze zei dat ze haar rok kwijt was en: "Waar is mijn eten?" Johann snelde naar de keuken, vond nog 2 koude ballen gehakt, nog wat salade en inmiddels koud geworden puree! Ze ging "heerlijk" zitten te eten en een bal verdween in haar tasje. Nog wat ongerust over haar rok, zei ze toch vriendelijk: "Merci", gaf Bastien nog een kus en zei: "Au revoir". Intussen was haar rok weer gevonden!

De "directeur" /zanger

In het vrijwilligersverslagboek hadden we gelezen dat mocht je tomaat, komkommer of iets anders eetbaars voor de diertjes van de maandag dierendag over hebben, dan kan je die hangen aan de deur, waarachter de diertjes verblijven. Bastien wist precies welke deur dat was! Dus zakje met groente aan die deur. Het bleek echter de deur van de "directeur", zoals wij hem noemen, te zijn. Hij houdt af en toe een toespraak en kan mooi zingen. Verkeerde deur, mis dus!! Volgens Johann zingt hij ineens nog mooier!

De sjoelbak

Bastien kwam op het idee, naast alle spelletjes die er al zijn, een sjoelbak te kopen! Maar ja, hoe en waar? Niemand had ooit van een sjoelbak gehoord. Voor ons een extra uitdaging om er een te gaan zoeken. We stelden de vraag aan onze vrienden en Bernardine wist zich te herinneren dat er in een blad voor Nederlanders in Israel een advertentie had gestaan. Daar heeft zij contact mee opgenomen om een sjoelbak te bestellen. Afgelopen weekeinde was het zover om de sjoelbak op te halen bij Abert de Vries in Ashdod, nabij Tel Aviv. Toen wij daar aankwamen, bleek het een echte Nederlander te zijn ( alleen de naam al ), die al sinds 1968 via alija in Israel woont. Letterbak aan de muur, antieke secretaire, oude foto's , veel boeken....... Typisch Nederlands ingericht. Deze sprak vijf kwartier in een uur. Hij bleef maar babbelen. Toen belde hij de maker van de sjoelbak, die vlak bij woonde. Een echte kunstenaar, want het is een prachtig eikenhouten sjoelbak met een ingegraveerde molen op de deksel van de schijven. Inmiddels hebben we de sjoelbak geintroduceerd en het is een groot succes!! Ze staan in de rij om een keer te mogen spelen. ( Zie foto's)

KLEINE TOEVOEGING

Tijdens het afruimen van de tafels brengt Johann alvast borden en soepkommen naar Wakiem, die al druk aan het afwassen is. Ondertussen worden de eerste mensen al weer door de busjes opgehaald om naar huis te gaan. Wij wandelen af en toe met Leat, die parkison heeft en op de zorgafdeling woont. Johann is ook met haar naar de bibliotheek geweest. Bastien ging met haar naar de kliniek om foto's van haar kaak te laten maken. Direct betalen en de foto's in een plastic tasje mee! Daarna even shoppen, wat ze heel ontspannend vond.

Baruch Hashem

ONZE WERKDAG

Om 7 uur loopt 's ochtend de wekker af! Wij zijn beiden voor die tijd al wakker, willen vooral niet te laat op ons werk komen. Van ons 'hol' naar de eetzaal van de dagopvang is ongeveer 1 minuut lopen, soms slalom door de plassen water in de gang. We vragen ons nog steeds af waar het water vandaan komt. We worden begroet door Etna, die begint om 7 uur de tafels te dekken. Wakiem is onderweg naar de hoofdkeuken. Hij haalt de broden ( lechem in het Hebreeuws) en de andere etenswaren voor het ontbijt. Voor ons zijn er gemiddeld 8 broden per dag. Wij verpakken 2 sneetjes brood in een plastic zakje. Deze zakjes met brood verdele wij over 3 bakken, voor de 3 karren, die door de eetzaal gaan met etenswaren voor het ontbijt. Terwijl wij bezig zijn, komt Etna met een heerlijk kom daisa voor Johann. Erg lief! Na deze werkzaamheden gaan we even terug naar ons 'hol' om een vest of jas op te halen. Om buiten te wachten op de busjes met de dagopvangmensen! Bastien vindt dit het mooiste moment van de dag. Voor elke bus rijdt Johann een soort trapje op wielen naar de bus om de mensen gemakkelijker te laten uitstappen, dan begeleiden we ze naar binnen. Velen met dat vernuftige looprekje, vaak vol hangend met allerlei tassen. De mensen willen zich zoveel mogelijk zelf redden! Als ze binnenkomen, gaan ze op hun eigen plekje zitten en kunnen dan zelf koffie of thee inschenken. Altijd worden we vrolijk begroet met 'bokertof' ( goedemorgen) en ' 'Baruch Hashem'. Zo tegen half 10 zijn alle ongeveer 70 mensen binnen. Bastien gaat al even daarvoor naar binnen om daisa in kommen te scheppen. We zien dat de mensen hiervan genieten. Vervolgens zorgen we dat ieder een bord eten krijgt met lechem, koffie, thee of melk. Johann loopt vaak met Ciona mee en Bastien met Ora. Daarna gaan we zelf eten. Een bord opgeschept door Etna. Erg lief, maar altijd teveel. Ook de collega's gaan dan eten. Na het eten gaan we afruimen, evenals Cham, die zijn 'eigen' tafels gaat afruimen, die dat heet gestruktureerd doet. Wat blijft er veel eten over! Al is er ook een aantal, die etenswaren in hun tas laten verdwijnen. Wij gaan even naar ons 'hol' tanden poetsen, jassen ophangen en dan op naar de activiteiten. Vaak wordt er ook iets gemeenschappelijks gedaan. Er komt dan iemand uit de Tora lezen of Ora vertelt een heel spannend verhaal. Na het verhaal leest ze altijd een stuk uit de Tora. Iedereen luistert dan met open oor en vol aandacht! Bovendien helpen we omstreeks 11 uur mee met het inschenken van thee en koffie, zonder melk! Tegen half 1 beginnen we met de voorbereiding van het middagmaal. Altijd is er soep ( marak in het Hebreeuws), die wij op scheppen en uitdelen en de borden met eten, die wij de mensen geven. Dan gauw zelf weer eten, weer opgeschept door Etna, die goed om ons denkt, meestal weer teveel! Altijd fruit na. Wat smaakt het fruit hier heerlijk! Dan beginnen we aan onze laatste taak, het afruimen van de tafels. Tegen 2 uur gaan we moe, maar voldaan naar ons 'hol'.

activiteiten in Beit Byer

Er is hier elke dag veel te doen. Door de mensen zelf en diverse activiteiten, die voor ze worden georganiseerd. Zo hebben we dinsdag jl. een groots optreden van het politie muziekkorps meegemaakt. Bijzonder was het om te zien hoe deze oude mensen hiervan genoten, meezongen en dansten. Het is voor al hun inzet en gedrevenheid. Het zit zo diep geworteld, sterker nog, het zit in hun genen! Zelfs de politie-agentes zag je met de oude mensen dansen. Het is fijn hoe respectvol de, meestal, jonge politie-agenten met de ouderen omgaan.

Iedere maandag is het hier dierendag. Volgens deskundigen is het therapeutisch zeer goed voor de ouderen om met dieren om te gaan. Op twee tafels worden er allerlei dieren, zoals cavia's, konijntjes, woelratjes, een chinchilla, een groen vogeltje zonder vleugeltjes, ter voorkoming dat ie wegvliegt en er is zelfs een schildpad. Alles loopt door elkaar ( zie foto's op de blog ). Elke dag wordt er gymles aan de oudjes gegeven. Zittend worden er verschillende oefeningen gedaan met hoepels en ballen. Opmerkelijk is weer het enthousiasme van de deelnemers. Ook is er een fanatieke kaartclub, die echt iedere dag aan het kaarten zijn. Niet te vergeten de brei-en borduurgroep en degenen die met enorm veel geduld met kleine spijkertjes en kleurrijke glinsterkraaltjes mooie schilderijtjes maken. Bastien is ook besmet geraakt en is in haar 'hol' ook af en toe bezig om een glinstervol schilderijtje te maken. Voorts triomino en rummikub, memoriespelletjes en back gammon worden ook enthousiast beoefend. Wij willen het sjoelen introduceren. Via onze vrienden in Jerusalem proberen wij aan een sjoelbak te komen.

Afgelopen donderdag was een bijzondere dag. De weekafsluiting met als thema 'feest van de bomen' . Toe Bisjwat, zoals het wordt genoemd, is de nieuwjaarsdag van de bomen. Deze dag was van belang voor de toepassing van de wetten over het afdragen van de oogst aan de Tempel. Deze dag wordt wereldwijd door de Joden gevierd, door het eten van fruit, dat bij voorkeur in Israel wordt verbouwd. In Israel zelf wordt dit uitbundig gevierd en er worden vaak bomen gepland door schoolkinderen.

ONZE COLLEGAS

Wij willen jullie graag de mensen van het team, waarmee wij samenwerken voorstellen: Het is een gemeleerde groep. Allereerst onze keukenprins, de Arabische Wakim. Hij is er voor het wel en wee in de keuken. Hij zorgt voor het ophalen van het eten uit de kookkeuken op de begane grond. Het afwassen van de borden, het bestek, diverse kommetjes en glazen doet hij met behulp van een soort afwasmachine. Het is een heel ritueel, want de borden, bestek en dienbladen worden strikt gescheiden van ochtend en middageten. De ochtend-borden zijn wit en in het bestek zit een gaatje ( mag beslist niet worden gebruikt voor het middageten ). De dienbladen zijn "s ochtends wit en bij het middageten roze. Bij het afruimen, na het eten, dienen wij alert te zijn dat het bestek van de ochtend in de blauwe bestekbak komt en het middagbestek in een rode bestekbak. Kunnen jullie het nog volgen? Bovendien zijn er 3 keukenprinsessen: de orthodoxe Ora, die erg lief is voor de mensen, zorgt voor het uitdelen van eten en drinken. Zij is lerares en leest op woensdag uit de Thora, waar de dagopvangoudjes belangstellend naar luisteren. Ook bidden en zingen ze met elkaar. Etna, ook een keukenprinses is gelijk een vulkaan ( haar naam zegt het al ) en een soort vlo, dan hier en dan daar en overal. Wij zijn dol op haar. Regelematig zegt zij: " I love you" tegen ons. Overigens wij ook tegen haar. Zij voorziet Johann elke ochtend van een kom daisa. Erg lief! Anaath, de derde keukenprinses. Lijkt wat stug en kan je boos aankijken. Je krijgt het gevoel dat je alles verkeerd doet, maar zo meent ze het niet en krijg je ineens een gulle lach! Ze werken allen hard. Ook zetten ze zich in bij diverse activiteiten. Dan hebben we nog Asem, het manusje van alles, altijd blij en vrolijk. Je ziet hem regelmatig met een kar met schoonmaakspullen. Hij zorgt dan ook dat alles schoon en netjes is op de dagopvang. Hij is naar iedereen vriendelijk en behulpzaam. Ook Chaim Sjei ( hij heeft het syndroom van Down ) zorgt dat de tafels schoon zijn en helpt met het dekken van de tafels. Hij doet dit met met veel inzet en nauwkeurigheid en heeft er veel plezier in. Dit is voornamelijk het team, waarmee we samenwerken.